صفر تا صد سهام عدالت و هر آنچه لازم است بدانید
صفر تا صد سهام عدالت و هر آنچه لازم است بدانید
سهام عدالت که در واقع نوعی یارانه است براساس تصمیم دولت نهم و در راستای اجرای اصل 44 قانون اساسی باید از طریق شرکتهای تعاونی عدالت استانی به مشمولان آن داده شود. دولت نهم با هدف گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران و کاهش شکاف طبقاتی اینکار را انجام داده است. بر اساس این طرح قسمتی از سهام شرکتهای دولتی معین به طبقه کم درآمد تر جامعه فروخته میشود.
بر اساس تصمیم دولت نهم و در راستای اجرای اصل 44 قانون اساسی سهام عدالت که در واقع نوعی یارانه است باید از طریق شرکت های تعاونی عدالت استانی به مشمولان آن داده شود. دولت نهم با هدف گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران و کاهش شکاف طبقاتی و رفع فقر اینکار را انجام داده است. بر اساس این طرح قسمتی از سهام شرکت های دولتی معین به طبقه کم درآمد تر جامعه فروخته می شود.
تصویب آیین نامه اجرایی افزایش درآمد خانواده های ایرانی با استفاده از واگذاری سهم بخش تعاون با توزیع سهام عدالت در تاریخ 9/11/84 صورت گرفت. سهام عدالت در چهار استان قبل از آغاز سال 1385 به تعدادی از مشمولان واگذار شد. در این مرحله سهام عدالت به برخی از افراد کم درآمد جامعه مانند افراد تحت پوشش کمیته امداد، سازمان بهزیستی و رزمندگان بیکار تعلق گرفت و به مشمولان طرح برگه هایی تحت عنوان سهام عدالت تعلق گرفت. ارزش سهامی که به این افراد تعلق گرفت در ابتدا 500 هزار تومان بود که بعدا مبلغ آن را به یک میلیون تومان افزایش دادند. تصمیم دولت بر این بود که نیمی از قیمت هر سهم به قشر کم درآمد تخفیف داده شود و نیم دیگر قیمت نیز به مدت ده سال از محل سود شرکت پرداخت گردد. بتدریج در مجموع تا پایان زمان ثبت نام سهام عدالت 49 میلیون و 226 هزار نفر سهام دریافت کردند. در دولت دهم ثبت نام در این طرح متوقف شد و فردی جدیدی مشمول سهام نشد. در دولت یازدهم و دوازدهم نیز این طرح متوقف شد و بسیاری از افراد کم درآمد جامعه از دریافت این سهام محروم شدند. در ادامه توضیحاتی را در قالب راهنمای ثبت نام سهام عدالت و سود سهام عدالت خواهیم داشت.
سود سهام عدالت
سهام عدالت به شرکت خاصی متعلق نیست و 60 شرکت بورس و فرا بورس سبد سهام عدالت را تشکیل می دهند. برای هر نفر یک میلیون تومان از مجموع سبد سهام در نظر گرفته شده است. تقسیم سود و زیان این شرکت ها بطور یکسان بین سهامداران صورت می گیرد.
سهام عدالت هر مشمول توسط سازمان خصوصی سازی به شماره شبای تایید شده در سامانه سهام عدالت واریز می گردد.
بعد از وصول سود مصوب شرکت های سرمایه پذیر و محاسبه کردن مبلغ سود سهام عدالت هر مشمول توسط سازمان خصوصی سازی به شماره شبای تایید شده در سامانه سهام عدالت واریز می گردد. همچنین در خصوص کسانیکه شماره شبای تایید شده در سامانه سهام عدالت ندارند سود سهام به حساب بستانکاری این افراد منظور می شود. جهت اطلاع از واریز سود سهام و یا عدم واریز سود به حساب افراد دارای سهام باید به سامانه سهام عدالت رجوع کرد. چنانچه سود سهام عدالت واریز شده باشد در سامانه سهام عدالت مبلغی تحت عنوان سود سهام درج می شود و عنوان واریز سود سهام در پنل فرد سهامدار درج می گردد. همچنین لازم است با مراجعه به بانک مربوطه پرینت حساب را از تاریخ قید شده تحت عنوان “ارسال به بانک” تا حداقل سه ماه بعد را دریافت و بررسی کرد. چنانچه سود سهام عدالت به حساب سهامدار واریز نشد باید سهامدار پرینت حساب را به شماره 02188085667 فکس نماید تا مورد بررسی و کنترل قرار گیرد.
یکی از سوالاتی که برای افراد دارای سهام عدالت بوجود می آید اینست که آیا می توانند شماره شبای ثبت شده در سامانه سهام عدالت را تغییر دهند یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم اماکن تغییر شماره شبای بانکی سهامداران وجود ندارد مگر اینکه حساب بانکی قبلی سهامدار بسته شده باشد. در این حالت چنانچه به حساب مذکور سود سهام واریز شود و بانک پیامی مبنی بر عدم امکان واریز وجه را به حساب مورد نظر در سامانه ثبت کند در این حالت است که سهامدار می تواند شماره شبای جدید را در سامانه ثبت کند.
مبلغ سود به شماره شبای تایید شده در سامانه سهام عدالت واریز می گردد
چنانچه فرد صاحب سهام عدالت فوت کرد، ورثه می توانند با مراجعه به آدرس اینترنتی سهام عدالت استعلام پرداخت سود سهام عدالت را دریافت نمایند. بعد از ورود به سامانه سهام در مرحله دوم لازم است در ابتدا برای مشاهده صورت حساب سهام عدالت 1398، شرایط کار با سامانه را به دقت مورد مطالعه قرار دهد و در کنار عبارت “عبارت مطالب فوق را مطالعه نمودم و می پذیرم” یک تیک بزند. با تیک زدن دکمه “ادامه” برای فرد فعال می شود. در مرحله سوم فرد می تواند خلاصه وضعیت افراد مشمول سهام را مورد بررسی قرار دهند. اطلاعات مورد نیاز در این سامانه بوسیله وراث متوفی، یا وکیل و قیم قانونی آن بطور دقیق وارد شود. لازم است به منظور ثبت شماره شبای بانکی شماره تلفن همراه معتبر در سامانه سهام عدالت وارد گردد تا در صورت نیاز سازمان خصوصی سازی با شماره تلفن همراه اعلام شده بصورت تماس تلفنی یا پیامک بتواند ارتباط برقرار کند. مدت زمان در نظر گرفته شده برای استفاده از سامانه ده دقیقه در نظر گرفته شده است و چنانچه بیشتر از ده دقیقه در سامانه سهام عدالت بمانید ارتباط شما قطع خواهد شد و باید دوباره وارد سامانه شود. نکته دیگری که باید مورد توجه قرار دهید اینست که چنانچه اطلاعاتتان را بیشتر از سه بار غلط وارد کنید، به مدت هفتاد و دو ساعت امکان دسترسی به سامانه را نخواهید داشت. کلیه فعالیت های مراجعین به سامانه سهام عدالت در آن ثبت می شود و می توان آن را مورد پیگیری قرار داد.
البته لازم به ذکر است وراث قانونی فرد متوفی باید مدارکی چون کد ملی و تاریخ تولد متوفی، اصل کارت ملی وراث قانونی، شماره شبای بانکی وارث، اصل گواهی حصر وراثت شخص متوفی و نشانی و کد پستی محل اقامت یکی از وراث را در دست داشته باشد و به یکی از دفاتر پیشخوان خدمات الکترونیک دولت مراجعه کند و با ارائه مدارک ذکر شده، تقسیم نامه سهام عدالت را امضا نماید و به تقسیم سهام و سود آن اقدام کند.
خرید و فروش سهام عدالت
سهامداران نمی توانند برگه سهام عدالت را معامله کنند و فاقد اعتبار است. سهامداران نهایی سهام فقط ثبت نام شدگان قطعی در بانک اطلاعاتی مشمولان این سهام می باشند و هر گونه معامله و خرید و فروش برگه های سهام در دست مشمولین غیرقانونی است. آزاد شدن و معاملاتی شدن سهام عدالت به مجوز مراجع ذیصلاح نیاز دارد. نحوه معامله سهام عدالت و زمان آن متعاقبا به اطلاع عموم مردم رساند خواهد شد. در زمان آزاد سازی سهام عدالت برگه های عضویت که در اختیار سهامداران قرار دارد فاقد ارزش است و بیانگر عضویت در طرح سهام عدالت نیست.
طبق قوانین موجود، ارزش اولیه سهام به هر فرد اختصاص داده شده است و سهامداران می توانند با ورود به حساب کاربری خود میزان آن را مشاهده کنند. ارزش روز هر سهام بیشتر از میزان ارزش اولیه سهام است و ارزش سهام بطور روزانه با افزایش یا کاهش سهام شرکت های سرمایه پذیر در بورس و فرابورس دارای نوسان است، ولی در هر صورت ارزش روزانه این سهام بیشتر از ارزش اولیه سهام تخصیص یافته به فرد است.
ثبت نام و پیگیری سود سهام عدالت در سال 1398
در سال 1398 ثبت نام جدید سهام عدالت شروع نشده و مانند سایر برنامه های مربوط عدالت اجتماعی دولت هنوز اجرا نشده است چون طرح با نواقص زیادی روبروست و از سوء مدیریت برخوردار است. نمونه های دیگر طرح عدالت اجتماعی دولت طرح سبد کالا و بسته های حمایتی است که با بی نظمی زیادی مواجه است. اخیرا برخی صفحات در دنیای مجازی از ثبت نام سهام عدالت در سال 98 خبر دادند که سازمان خصوصی سازی این اخبار را رد کرده است و به مردم هشدار داده تا مراقب باشند مورد سو استفاده افراد سود جو قرار نگیرند. البته هر چند با هشدار های فراوانی که سازمان خصوصی سازی به مردم داده است بازم هم اخباری در خصوص سو استفاده افراد سود جو به بهانه ثبت نام سهام عدالت و سود سهام از برخی مردم عزیزمان میشنویم. افراد سود جو حساب بانکی آن ها را گرفته اند و از این راه از آن ها سو استفاده کرده اند.
بر اساس گزارش سازمان خصوصی سازی در تاریخ اول مهر سال 1398 مبلغ 3956 میلیار تومان به حساب بیشتر از 41 میلیون نفر از سهامداران که شماره شبای بانکی خود را در سامانه سهام عدالت ثبت کرده بودند واریز شد. در راستای اجرای سیاست های مربوط به اصل 44 قانون اساسی، سازمان خصوصی سازی با راه اندازی سامانه الکترونیکی سهام عدالت (www.samanese.ir) و مشمولان سهام عدالت شماره شبای بانکی خود را در این سامانه ثبت کردند و بر اساس این شماره شبا سود سهام عدالت به حساب سهام داران مشمول واریز گردید. در شهریور سال 97 سود های مالی مربوط به سال 1395 و 1396 برای اولین بار به شماره حساب سهام داران واریز شد. سازمان خصوصی سازی همچنان پیگیر روند توزیع سود سهام عدالت است. واریز سود سهام عدالت به حساب سهام داران در مقایسه با کارهایی مشابه ای که در کل کشور صورت گرفته است اینست که سود حاصل از سهام عدالت فقط به حساب سرپرست خانوار واریز نمی شود بلکه به حساب تک تک افراد واریز می شود و سود تخصیصی از محل یک ثروت با درامد دائمی و نه سود حاصل از درآمد بیت المال بین کلیه افراد آسیب پذیر مشمول این طرح توزیع می شود. بعلاوه سازمان خصوصی سازی چیزی حدود 46603956 میلیارد تومان از میلیارد تومان سود مربوط به شرکت های سرمایه پذیر عملکرد سال 1396 را به حساب بیشتر از 41 میلیون نفر از مشمولان این طرح که شماره شبا اعلام کرده بودند واریز نمود. سود سهام عدالت در سال 1396 در مقایسه با سال 1395، 16 درصد افزایش نشان داد و بهمین دلیل در سال 1396 چیزی حدود 175 هزار تومان سود از محل عملکرد سود مالی به حساب مشمولان دارای یک میلیون تومان سهام واریز شد در حالیکه در سال گذشته 150این سود هزار تومان بود.
شرکت های تعاونی سهام عدالت
در حال حاضر تعداد شرکت تعاونی سهام عدالت فعال در کل کشور 352 شرکت می باشد. طبق بیانیه مدیر کل دفتر تعاونی های خدماتی وزارت تعاون در طی ده سال اخیر شرکت های تعاونی سهام عدالت کلیه کارهای مربوط به ساماندهی و ثبت نام مشمولان سهام عدالت را انجام داده اند. همچنین مردم برای کلیه کارهای مربوط به سهام عدالت به همین شرکت های تعاونی مراجعه می کردند.
مراحل لازم برای دریافت سهام عدالت
در اینجا لازم میبینم برای کسانی که هنوز سهام عدالت دریافت نکردند توضیحاتی را ارائه دهیم. در ابتدا لازم است افرادی که فراخوان سهام عدالت را دریافت کردند به شرکت های تعاونی عدالت واقع در شهرستان خود مراجعه کنند و مدارک خود را تحویل دهند. در خصوص افراد زیر 18 سال باید سرپرستشان به این شرکت ها مراجعه کند اما در خصوص افراد بالاتر از 18 خود شخص باید به شرکت های تعاونی مراجعه کند. مسئولان حاضر در شرکت های تعاونی عدالت مدارک را از مشمولان دریافت می کنند و مشخصات درج شده در برگه فراخوان را با مدارک هویتی ارائه شده مطابقت می دهند و فتوکپی مدارک دریافتی را در پرونده عضویت در تعاونی قرار می دهند.
در مرحله بعد باید فرم اطلاعات مربوط به عضویت مشمولان را در رایانه وارد کنند و سه نسخه از آن پرینت بگیرند تا فرد مشمول آن را امضا کند و اثر انگشت بزند. در نهایت یک نسخه به فرد مشمول داده می شود و سایر نسخه ها در پرونده عضویت مشمول بایگانی می شود.
سپس شرکت تعاونی باید برگه تعهد نامه مشمول را که شامل تعاریف مندرج در ماده یک دستورالعمل فرایند شناسایی و تایید نهایی مربوط به مرحله اول واگذاری سهام عدالت می باشد که در جلسه ستاد مرکزی توزیع سهام عدالت در تاریخ بیست فروردین سال 1385 تصویب شده است را تکمیل کند و در پرونده عضویت فرد مشمول قرار دهد.
در مرحله آخر مدارک مربوط به پذیرش عضویت را به دبیرخانه ستاد استانی انتقال می دهد. افراد مشمول باید به تعاونی شهر و روستای محل سکونت خود مراجعه کنند.
پاسخ به ابهامات و سوالاتی که در خصوص ثبت نام و دریافت سهام عدالت
عدم صدور دعوت نامه برای برخی افراد یک خانواده: گاها ممکن است همه افراد یک خانواده برای سهام عدالت ثبت نام کرده باشند ولی برای بعضی از افراد آن خانواده دعوت نامه صادر نشده باشد دلیل این امر اینست که ممکن است افرادی که برایشان دعوت نامه صادر نشده است در فرم اولیه اطلاعات خود را بطور صحیح وارد نکرده باشند چون در ابتدا بعد از ارسال اطلاعات خانوار به دبیر خانه ستاد مرکزی توزیع سهام عدالت مورد بررسی قرار می گیرد و اگر اطلاعات فرد صحیح باشد و مورد تایید سازمان ثبت احوال باشد در این حالت برای فرد دعوت نامه صادر می شود. چنانچه خواستید وضعیت سهام عدالت خود را مورد پیگیری قرار دهید می توانید شماره ملی خود را به دبیرخانه سهام عدالت بفرستید و نتیجه را پیگیری کنید.
قوانین مربوط به دریافت سهام عدالت توسط فرزندان تازه به دنیا آمده: در خصوص اینکه آیا به فرزندانی که تازه به دنیا می آیند سهام عدالت تعلق می گیرد یا خیر باید بگوییم ملاک سازمان خصوصی سازی برای واگذاری سهام عدالت تعداد افرادی هست که در زمان ثبت نام اطلاعاتشان وارد شده است بنابراین چنانچه خانواده صاحب فرزند جدید شود یا ازدواجی در این میان صورت بگیرد سهام به فرد جدید تعلق نمی گیرد.
فرزند جدید نمی تواند سهام عدالت دریافت کند
امکان انتقال سهام عدالت به شهر یا استان دیگر: در حال حاضر امکان انتقال سهام عدالت به شهر یا استان دیگر وجود ندارد چنانچه در این روال تغییری ایجاد شد اطلاع رسانی می گردد.
پر کردن دو فرم با اطلاعات ناقص برای سهام عدالت: چنانچه فرد دو فرم برای سهام عدالت پر کرده باشد و در یک فرم مشخصات خود و در فرم دیگر مشخصات اعضای خانواده خود را وارد کرده باشد در این حالت فرم اول ملاک عمل قرار می گیرد و فرم دوم تکراری در نظر گرفته می شود و حذف می شود و اقدامی برای آن صورت نمی گیرد.
حذف یکی از اعضای خانواده از مشمولین سهام عدالت: چنانچه ثبت نام صورت گرفت، تغییر در اطلاعات خانوار ممکن نیست.
افراد واجد شرایط جا مانده از ثبت نام سهام عدالت: چنانچه خانواده ای واجد شرایط برای دریافت سهام عدالت بودند اما در زمان تعیین شده فرم های ثبت نامی را پر نکردند و تحویل ندادند باید بگوییم که دبیر خانه ستاد مرکزی توزیع سهام عدالت در مورد این افراد در حال تصمیم گیری است و چنانچه تصمیم جدیدی صورت گرفت به مردم نیز اطلاع رسانی خواهد شد.
مشمولینی که در مرحله در سال 1385 فرم سهام عدالت را پر کردند ولی برگه فراخوان سهام را دریافت نکردند: این دسته از مشمولین باید نام استان و شماره ملی خود را به دبیر خانه ستاد مرکزی ارسال کنند و از اینکه مورد تایید نهاد حمایتی قرار گرفتند اطمینان پیدا کنند.
زنان بی سرپرست و بیکار در تهران برای ثبت نام سهام عدالت چطور اقدام کنند: این زنان می توانند با در دسترس داشتن مدارک لازم برای ثبت نام به آدرس های زیر مراجعه نمایند تا ثبت نامشان صورت گیرد:
تهران، خ آزادی- اول خیابان شادمان، روبروی کارخانه نوشابه زمزم، کوچه باغبان مجتمع بهزیستی مطهری
تهران، میدان امام حسین (ع)، خ دماوند، خ شهید منتظری، پارک خیام مجتمع بهزیستی خیام
مغایرت در محل سکوت مشمولان مرحله سوم در زمان ثبت نام و محل سکونت فعلی فرد: چنانچه فردی می خواهد ثبت نام خود را در محل سکونتش انجام دهد باید با در دسترس داشتن مدارک خود به شرکت تعاونی واقع در محل سکونت خود مراجعه کند تا شرکت از طریق نرم افزار فرد را در شهرستان محل سکونت فعلی خود ثبت نام کند.
ثبت نام افرادی که فرم خلاصه وضعیت را دریافت کردند اما فرم فراخوان به دستشان نرسیده است: این دسته از افراد باید برگه خلاصه وضعیت خود را مورد بررسی قرار دهند تا ببیند در آن مبلغ سهام ذکر شده است و در قسمت مربوط به صدور دعوتنامه باید گزینه بله درج شده باشد. در این حالت فرد باید به دبیرخانه ستاد استانی مراجعه کند و پرینت فرم فراخوان را مجددا دریافت کند.
اشتباه وارد شدن نام مشمول سهام عدالت رد دعوتنامه: چنانچه نام فردی در دعوتنامه اش اشتباه وارد شده باشد با به شرکت تعاونی عدالت شهرستان محل سکونت خود نامه را ارسال کند و مشخصات خود و مدارک مربوط به شرکت تعاونی را ضمیمه نامه نماید. شرکت تعاونی با نرم افزار می تواند مشخصات فرد را با اطلاعات شناسنامه و کارت ملی تطبیق دهد و بر اساس آن اطلاعات را اصلاح کند.
اصلاح عبارت مستمری بگیر متوفی در خلاصه وضعیت افرادی که در قید حیات اند: گاها دیده شده است که در فرم گزارش خلاصه وضعیت برای برخی افراد در قید حیات عبارت “مستمری بگیر متوفی” نوشته شده است که در این حالت فرد باید مدارک خود و اعضای خانواده (تصاویر تمام صفحات شناسنامه و کارت ملی) خود را به شرکت تعاونی عدالت شهرستان محل سکونت خود تحویل دهد تا این مشکل را برطرف کنند.
وراث باید سود سهام عدالت متوفی را پیگیری و دریافت کنند
درج عبارت “عدم احراز تکفل” در برگه خلاصه وضعیت مشمولان در مقابل اسم فرزندان و همسر برای فرزندانی که هنوز به سن قانونی نرسیده اند: دلیل این امر عدم توجه و دقت لازم در زمان پر کردن فرم شناسایی مشمولین می باشد که لازم است با ارائه مدارک مربوطه به شرکت تعاونی عدالت شهرستان محل سکونت فعلی خود این مشکل را حل نمایند و ثبت نام کنند.
فرزندان ذکور مشمولین مرحله سوم تا چه زمانی برای دریافت سهام عدالت تحت تکفل پدر هستند: چنانچه فرزندان ذکور تا اسفند تاریخ 25 اسفند سال 1385 به سن قانونی 18 سال نرسیده باشند و یا گواهی اشتغال به تحصیل برای نیم سال دوم 86-85 داشته باشند نمی توانند سهام را دریافت کنند. اما اگر در تاریخ ذکر شده 18 سال داشته باشند و سنشان بالاتر باشد و گواهی اشتغال به تحصیل هم نداشته باشند می توانند سهام عدالت را دریافت کنند.
فرزندان ذکور قبل از 18 سالگی تحت تکفل پدر سهام عدالت دریافت می کنند
منابع درآمد سود شرکت های سهام عدالت: بر اساس قوانین و مقررات مربوط به کارکرد شرکت های تعاونی سهام عدالت سازمان خصوصی سازی اقدام به پرداخت حق الزحمه می کرد که آخرین حق الزحمه پرداختی سازمان خصوصی سازی مربوط به کارکرد تا آخر سال 1396 بوده است. پرداخت حق الزحمه بابت کارها ی انجام شده صورت گرفته است. سازمان خصوصی سازی در حال حاضر نیز سامانه سهام عدالت را فعال کرده است و امور مربوطه از طرق سامانه سهام عدالت صورت می گیرد.
شما میتوانید از مقاله آشنایی با سامانه عدل ایران و اطلاعات جامع در مورد طرح ترافیک استفاده نمایید.
