نحوه مطالعه کنکور
نحوه مطالعه کنکور
بازدهی اهمیت بسزایی در نحوه برنامه ریزی و مطالعه ای که ما به شما می دهیم دارد. برای اینکه متوجه این اهمیت ما شوید یک مثال ساده می زنیم : می دانیم که برای خیلی از دانش آموزان ساعت مطالعه روزی 10 ساعت چیز عجیبی نیست. اما این آمار را هم ما برای شما می گوییم که بازدهی مطالعه بسیاری از دانش آموزان چیزی در حدود 20% است! در نتیجه دانش آموزی که روزی 10 ساعت مطالعه می کند با بازدهی 20% انگاری که روزی 2ساعت مطالعه کرده است.در این مقاله می خواهیم نحوه مطالعه کنکور را به شما آموزش دهیم. تا با شیوه درست درس خواند و یا به اصلاح کنکوری درس خواندن آشنا شوید.
درحالیکه ما به دانش آموزان خود می گوییم اگر می خواهید می توانید روزی 5 ساعت مطالعه کنید ولی چون قبلش نحوه مطالعه و برنامه ریزی درست را به ایشان یاد می دهیم می دانیم که حداقل بازدهی 70% را دارند که پس از ضرب بازدهی در ساعت مطالعه می شود حداقل 3.5 ساعت… که از ساعت مطالعه مفید دانش آموزی که روزی 10 ساعت می خواند بیشتر می شود!
پس اولویت ما بازدهی است. بازدهی ای که تنها با بالابردن کیفیت مطالعه حاصل می شود. برای این کار شاید لازم باشد سختی های زیادی را متحمل شوید. سختی هایی که مخصوصا در روزهای اول خیلی بیشتر است. زیرا هم حجم کارهایی که باید در روزهای اول کنید بیشتر است هم ترک عادات گذشته در روزهای ابتدایی کار دشوار است ولی برای تمام این سختی ها دلیل محکمی داریم که گوش دادنش خالی از لطف نیست:
کنکور فرایندی است که بطور میانگین یک سال و در کمترین حالت ممکن 6 ماه طول می کشد. کنکور مجموعه ای از عادات است که خیلی ها برای اولین بار در زندگی درکش می کنند. خیلی ها وقتی در این موقعیت قرار می گیرند شروع به ابداع و ابتکار می کنند و راه هایی را برمی گزینند که نه قبلا کسی آن کار را کرده و نه حتی با کسی مشورت کرده اند. عده دیگری هم با اقوام و آشنایانشان مشورت می کنند و راه هایی را که آنها رفته اند را پیش می گیرند.
درهرصورت می خواهیم بگوییم همه در ابتدای این مسیر عاداتی را کسب می کنند که قبلا شناختی در مورد آن نداشته اند و برای اینکه این به این عادات عادت کنند سختی هایی را متحمل می شوند. پس چه بهتر که روش های مطالعه و به اصطلاح کنکوری خواندن و برنامه ریزی کردن را از کسانی بیاموزید که خودشان در این زمینه سال ها سابقه داشته اند و نتایج درخوری نیز کسب کرده اند.
ما این اطلاعات را به رایگان در اختیار شما گذاشته ایم تا حتی کسانی که در دورترین و محروم ترین شهرها هستند نیز به آن دسترسی داشته باشند و با نحوه مطالعه کنکور آشنا شوند. پس در خواندن مقاله زیر کوتاهی نکنید زیرا حاصل تجربیات چندین ساله ماست و برای خیلی از دانش آموزان با روش های مطالعه غیراستاندارد و عجیب می تواند بسیار راهگشا باشد.
در این مقاله می خواهیم نحوه مطالعه کنکور را به شما آموزش دهیم. حتما این مقاله را به همراه مقاله برنامه ریزی بخوانید. چون نجوه مطالعه صحیح فقط و فقط به همراه برنامه ریزی صحیح می تواند بازدهی شما را تا حد غیرقابل باوری افزایش دهد.
اولین سوالی که مطرح می شود این است که از روی چه منابعی، با چه کیفیتی و به چه نحوی بخوانیم؟
در روزی که شما برای اولین بار مطلبی را می خوانید مطمئنا شناخت کم یا حداقل نسبتا کمی نسبت به سطح کنکور از آن دارید. پس سه مرحله اولیه طراحی کرده ایم که با آن می توانید تا حدود 50 الی 60 درصد مطالب را بیاموزید. که در مقایسه با زمانی که برای آن می گذارید (شاید حداکثر 3 الی 4 ساعت برای یک فصل 15 الی 20 صفحه ای) بسیار آمادگی خیره کننده ای است. پس بیایید به سراغ این سه مرحله برویم :
مرحله اول :
احتمالا تاکنون این جمله را خیلی زیاد شنیده اید که همه سوالات کنکور از کتاب درسی طرح می شوند. طراحان سوالات کنکور تا چند سال پیش برای طرح سوالاتی که هم طاقت فرسا باشند! و هم از داخل کتاب طرح گردد کار سختی داشتند اما پس از ویرایش کتاب های درسی اکنون دست طراحان برای طرح سوال بسیار بازتر شده زیرا نثر کتاب بگونه ای است که نقاط مبهم و سوال انگیز زیادی دارد. پس اولین گامی که ما باید برداریم شناخت نقاط مبهم کتاب است. اما مطمئنا این هدف در آن واحد به دست نمی آید.
یعنی در همان ابتدای کار که شما شاید درس را فراموش کرده باشید یا حتی برای بار اول می خوانید فهمیدن کلیات درس هم طاقت فرسا باشد چه برسد به اینکه بخواهید نقاط مبهم آن را بشناسید اما ما برای اینکه از همان روز اول با کتاب آشنا شوید (حتی اگر شده بسیار سطحی و کم عمق) مرحله اول مطالعه تان را روخوانی از متن کتب قرار داده ایم.
یعنی در وحله اول کتاب را به صورت روزنامه وار مطالعه کنید تا کلیات کتاب را به چشم ببینید و به ذهن بسپارید که در این فصل قرار است چه چیزهایی را به عنوان سرفصل بیاموزید. این کار در شکل گیری اسکلت بندی مفاهیم در ذهن شما تاثیر بسزایی دارد زیرا باعث می شود پیش از آن که شما به سراغ جزئیات بروید کلیات را در مقابل خود ببینید و تشنه این شوید که از منابع دیگری که در ادامه خواهیم جزئیات مطالب را نیز بیابید.
مرحله دوم :
انجام این مرحله اختیاری است و منوط به این است که جزوه خوبی داشته باشید. یعنی اگر فارغ التحصیل هستید و در زمان مدرسه در بعضی دروس معلمان خوبی داشتید که جزواتشان شیوا بود و یا الان دانش آموز هستید و جزوات معلمان سال های قبل و امسالتان مفاهیم را به سادگی بیان می کند حتما مرور جزوه را در مرحله دوم مطالعه تان قرار دهید.
ما هم مثل شما می دانیم سطح جزوات معلمانتان در حد مدرسه است و می دانیم که شما قرار است برای امتحانات کنکور آماده شوید و نه امتحانات مدرسه، ولی علت اینکه مرور جزوه را در مرحله دوم قرار دادیم این است که می خواهیم پیش از آنکه به سراغ کتب کنکوری بروید ابتدا به زبان ساده تری مطالب را بیاموزید. البته این شرط را گذاشتیم که بشرطی جزوه معلمتان را در مرحله دوم می خوانید که از آن جزوه و معلم راضی بوده باشید.
یعنی اینگونه هم نیست که شما را مجبور کنیم جزوه همه معلمان دبیرستان را بخوانید بلکه فقط و فقط در درس هایی که احساس می کنید جزوه معلمتان خوب بوده است به عنوان مرحله دوم جزوه معلم را می توانید بخوانید و اگر در درس یا دروسی جزوه خوبی نداشتید می توانید این مرحله را حذف کنید.
مرحله سوم :
در این مرحله می خواهیم ضعف ها و کمبود های مراحل قبل را جبران کنیم. منبع تغذیه ما در این مرحله کتاب های کنکوری برگزیده است. این کتاب ها را خودمان به شما معرفی می کنیم و در واقع این کتاب ها بهترین کتاب های بازار هستند که معمولا هر کدامشان را یک انتشارات چاپ کرده است. پس در مرحله سوم ما کتاب کمک آموزشی یا همان کتاب کنکوری را مطالعه می کنیم. بیشتر مفاهیمی که ما در کنکور لازم داریم در همین کتاب های کنکوری ای که به شما معرفی می کنیم نهفته است و به همین دلیل هم هست که ما شما را به رفتن به هیچ آموزشگاهی ترغیب نمی کنیم زیرا با صرف هزینه کم و البته نحوه مطالعه استاندارد از همین کتاب ها به راحتی می توانید به عمق مطالب پی ببرید.
خب تا اینجا از روی سه منبع مختلف با بیان ها و سطوح مختلف فصلی را که مشخص کرده بودید را خواندید. حالا وقت آن رسیده است که اولین مرحله ارزشیابی را از شما انجام دهیم. این مرحله کمی ساده تر از آن است که فکرش را کنید ولی در عوض پایه ای است و انجام آن لازم الاجراست. در این مرحله از شما می خواهیم ابتدا تمارین داخل کتاب و سپس هر سوالی که داخل کتاب طرح شده ( اعم از فعالیت ها، کاردرکلاس ها و …) را حل کنید. شاید این کار برایتان بسیار سطحی و پیش پا افتاده باشد ولی یادتان باشد حتی اگر دانش آموزی که قرار است درسی را در کنکور 100 درصد بزند هم باید روی 20 الی 30 درصد سوالات آسان تسلط داشته باشد و هم روی 20 الی 30 درصد سوالات سخت. و شما با این کار به راحتی می توانید روی همان 20 الی 30 درصد سوالات آسان مسلط شوید یا بهتر است بگوییم می توانید خیال خودتان را بابت سوالات آسان کنکور راحت کنید که فکر می کنیم حداقل برای دروسی که زیاد در آن قوی نیستیم و زیاد به زدن درصدهای بالا در آن خوشبین نیستیم خیره کننده باشد.
خب همانطور که به شما قول داده بودیم پس از سه مرحله ای که تعریفش را کردیم و ارزیابی اولیه ای که بر مبنای حل تمرینات داخل کتاب گذاشتیم اکنون شما روی 50 الی 60 درصد مباحث فصلی که خواندید آمادگی دارید. یعنی اگر همین الان تست های کنکور سراسری سال های قبل از همان مبحثی که داشتید می خواندید را جلویتان بگذاریم می توانید به 50 الی 60 درصد آن پاسخ دهید، اما همین جا باید این سوالات را از خود بپرسیم…
1- چرا پس از این سه مرحله خواندن باز هم آمادگی کافی برای پاسخ دادن به تمامی سوالات ندارید؟
2- برای رسیدن به آمادگی 100درصدی چه مسیری را طی کرد؟
3- و از همه مهم تر اینکه آیا ما می توانیم این آمادگی 60درصدی خود را در طول زمان درس خواندنمان برای کنکور حفظ کنیم تا بتوانیم آن را ارتقاء دهیم؟
در پاسخ سوال اول باید مطالب زیر را به شما یادآور شویم.
بطور کلی طراح سوالات حق ندارد سوالی طرح کند که خارج از مفاهیم گفته شده در کتاب درس باشد …
آیا بطور کامل جمله ای که ذکر شد را متوجه شدید؟ یکبار دیگر آن را بخوانید. بله درست است… طراح سوال حق دارد خارج از متن کتاب سوال طرح کند بلکه حق ندارد خارج از مفهوم مطالب کتاب سوال طرح کند. حال این سوال باید برای ما ایجاد شود.آیا ما با یک بار خواندن کتاب به تمامی مفاهیم آن مسلط می شویم؟آیا اصلا می توانیم تمامی مفاهیم کتاب؛چه آنهایی که بصورت واضح و پررنگ مشخص شده اند و چه آنهایی که درگوشه و کنار کتاب جای گرفته اند؛ را شناسایی کرده و اقدام به حلاجی کردن آن کرد؟ اصلا بیایید یک سوال جامع تر مطرح کنیم.سوال مفهومی یعنی چه؟!
درواقع منظور از مفهوم کتاب و سوال مفهومی این است که دست طراح بسته نیست که فقط بتواند از متن کتاب سوال طرح کند.بلکه برای سنجش یادگیری دانشجویان و همچنین سخت تر کردن سوالات کنکور! طراح از مفهوم مطالب سوال طرح می کند؛ به این شکل که می تواند هرگونه سوالی که راه حلش به هرنحوی به هرخطی از کتاب مرتبط باشد را به عنوان سوال طرح کند.یعنی مفهومی خواندن به این معنیست که شما بتوانید هر تستی که از هرخط کتاب طرح شود را پیش بینی کرده و پاسخ دهید!
رسیدن به چنین توانایی ای شاید سخت باشد ولی مسلما نشدنی نیست. هدف ما از گفتن این جملات این است که بدانید قرار نیست از روز اول علامه دهر باشید و بتوانید به همه سوالات کنکور پاسخ صحیح دهید. کنکور یک فرایند است و نحوه مطالعه کنکور خیلی مهم است . یک فرایند زمان بر. پس باید در طول طی مسیر این فرایند صبور و شکیبا باشید ولی همواره به خاطر داشته باشد که باید لحظه به لحظه پیشرفت کنید. بنابراین انتظاراتی را که امروز از شما نداریم مطمئنا طی ماه های بعد خواهیم داشت ولی همینکه شما در طول این ماه ها با ما همراه باشید و به سوی خط پایان این ماراتن نفس گیر حرکت کنید مطمئنا پیشرفت هم نصیب شما خواهد شد.
خب تا آنجایی رسیدیم که شما سه مرحله اول درس خواندن را گذراندید و تمارین کتاب را نیز حل کردید و حدودا به 60 درصد آمادگی رسیدید. احتمالا به نظر خودتان در اوج آمادگی هستید و اطلاعات زیادی را در طول این سه مرحله به خود افزوده اید. حال باید آمادگی خود را تثبیت کنید.
این مرحله بسیار مهم است به این خاطر که شما برای رسیدن به این آمادگی تلاش زیادی کرده اید و نمی خواهید آن را تا چندماه بعد که می خواهید دوره مجدد انجام دهید از یاد برده باشید.یعنی در برهه فعلی مهم ترین امر برای شما باید این باشد که آمادگی خود را تا دوره دومتان حفظ کنید.ولی چگونه؟